Issachar Ber Ryback, “The Big Synagogue”, 1917 Photo by Wikimedia Commons

לייענענדיק לעצטנס דעם פֿאָרווערטס־אַרטיקל וועגן דעם קינסטלער ישׂשׂכר־בער ריבאַק בין איך פֿאַרכאַפּט געוואָרן פֿון זײַן מאָלערײַ, „די אַלטע שיל‟ (1917).

אױפֿן ערשטן בליק איז דער קאָנטראַסט צװישן העל און טונקל מערקװערדיק: די שטאַרקע װײַסע געשטאַלטן פֿון די כמאַרעס זײַנען דראַמאַטיש אַנטקעגנגעשטעלט קעגן די גראָע טײלן פֿונעם הימל, און באַזונדערש קעגן דער טונקל־ברױנער (כּמעט שװאַרצער) מאַסע פֿון דער שיל. עס איז נישטאָ קײן שטורעם, אָבער מען באַקומט דעם רושם פֿון אַ מעכטיקן בליץ װאָס באַלײַכט די סצענע. די שטימונג איז פֿינצטער – עלעהײ אַ קאַטאַסטראָפֿע אַנטװיקלט זיך.

מיר װײסן אַז די שיל איז אַ הילצערנע, און דאָס האָלץ רופֿט אַרױס די אומבאַשיצטע מענטשישע הױט. פּונקט װי הױט קען דאָס האָלץ גרינג באַשעדיקט װערן, בפֿרט פֿון דער בליץ־שׂרפֿה װאָס מען דערפֿילט, כאָטש מע זעט אים נישט. עס דאַכט זיך אַז די שיל אַלײן דערשפּירט דעם קומעדיקן חורבן: זי זעט אױס אױפֿגעציטערט, ווי זי וואָלט פֿאַרדרײט דעם קאָפּ פֿונעם צעשמעטערטן הימל װאָס סטראַשעט זי מיט שערבלעך װי מעסערס. און די שיל איז װי אַ קאָפּ: די צװײ פֿענצטער װאָס קוקן לינקס זײַנען לײדיקע אױגן, און די פֿיר אַרקעס פֿונעם גאַניק זײַנען צײנער װאָס מאַכן גרימאַסן. די ערד רעכטס הײבט זיך אױף, עלעהײ זי װיל אױפֿעסן די שיל. אַלץ איז װינקלדיק, צעשטערט, אָנגעשטרענגט. אַזױ איז טאַקע געװען דאָס ייִדישע לעבן אין אוקראַיִנע אין 1917, צװישן מלחמה, פּאָגראָמען און סאָציאַלן אױפֿברױז.

Yiddish Brief

A bissel of all things Yiddish: music, cooking, books and more.

Terms(Required)

I agree to the Forward's Terms of Service and Privacy Policy

Email(Required)

A message from our CEO & publisher Rachel Fishman Feddersen

I hope you appreciated this article. Before you move on, I wanted to ask you to support the Forward’s award-winning journalism during our High Holiday Monthly Donor Drive.

This year, we have stood together in strength and sorrow. Our Forward team has worked around the clock to help you find clarity amid the chaos.

If you’ve turned to the Forward in the past 12 months to better understand the world around you, we hope you will support us with a gift now. Your support has a direct impact, giving us the resources we need to report from Israel and around the U.S., across college campuses, and wherever there is news of importance to American Jews.

Make a monthly or one-time gift and support Jewish journalism throughout 5785. The first six months of your monthly gift will be matched for twice the investment in independent Jewish journalism. 

—  Rukhl Schaechter, Yiddish Editor

Join our mission to tell the Jewish story fully and fairly.

$36 $500

$120 $180 Other amount