ווער עס דרייט זיך צווישן פרומע תורה׳דיגע אידן ווייסט אַז אַ הערש איז דער סימבאָל פון שנעלקייט. נפתלי איז געגליכן צו אַ הירש וואָס לויפט שנעל און פלינק, און אַ הערש איז אויך איינע פון די פיר ביישפילן אין די משנה אין פרקי אבות פאַר א מענטשס גוטע זיטן און געוואוינהייטן: רץ כצבי, קל כנשר, גיבור כארי, עז כנמר – לויפט שנעל ווי א הערש, באוועגט זיך לייכט ווי אן אדלער, איז העלדיש ווי א לייב, און שטייט פעסט ווי א לעמפערט.
האָב איך שפעטער אַז איך בין אויסגעוואַקסן געהערט אַז דער הערש איז בלויז דער פלינקסטער מיטן מאַכן אומגעראָכטענע קירעוועס. דער שנעלסטער לויפער אבער איז אבער די געפּאָרד (טשיטא).
אָבער שטעלט זיך ארויס אַז טאָמער רעכנט מען אַריין אַלע מיטגלידער פון די הערש משפחה, די אנטילאפען למינהם, קען מען זאגן אז דער הערש משפחה איז באמת די שנעלסטע, ווייל טאָמער זענט איר בודק אינעם ״געוועב״ וועלעכע באַשעפענישן עס זענען די שנעלסטע לויפער וועט אויסקומען אז פיר מינים פון אנטילאפען זענען איינע פון די זעקס שנעלסטע בעלי חיים. אט די פיר אַנטילאפן קענען גרייכן קרוב צו די שנעלקייט פון אַ געפארד (טשיטא), און זענען שנעלער פון די אַנדערע שנעליעגער, אַ לייב, אַ ווינטהונט, און האָזל. צווישן אָט די פיר אַנטעלאפער שנעליעגער איז פאַראַן איינע פון זיי וואס קען אנציען אט דער שנעלקייט פאַר פיל לענגער ווי סיי וועלעכער בעל חי אין דער וועלט, דערפאר קומט זיך אפשר טאַקע דעם צבי – וואס מען קען זאגן איז א שם כולל פאר כלערליי אנטילאפן בכלל- פארט דעם טיטל ״דער שנעלסטער לויפער״.
איז דער לייב טאקע דער שטארקסטער?
אַלע ווייסן אַז דער לייב איז די מלך החיות, אין אלטע פאַוועלן און משלים איז דער לייב דער קעניג. אומצאליגע מאל ווערט דער לייב פארגעשטעלט אַלס סימבאל פון כח און מאכט. יהודה דער מלך פון די שבטים ווערט צוגעגליכן צו א לייב. דוד המלך׳ס שטארקייט רעכנט זיך דערמיט אז ער האט בייגעקומען א לייב. מען משל’ט זיך מיט אריות כלפי גרויסע חכמים, לייבן קעפ, אזוי ווי גורי אר”י, אריות שבחבורה. אפילו אין די גויאישע שפראַכן איז ליאן, לייאן, די סימבאָל פון מאַכט און גבורה.
Support for the Forverts comes in part from the Marinus and Minna B. Koster Foundation
A message from our CEO & publisher Rachel Fishman Feddersen
I hope you appreciated this article. Before you move on, I wanted to ask you to support the Forward’s award-winning journalism during our High Holiday Monthly Donor Drive.
If you’ve turned to the Forward in the past 12 months to better understand the world around you, we hope you will support us with a gift now. Your support has a direct impact, giving us the resources we need to report from Israel and around the U.S., across college campuses, and wherever there is news of importance to American Jews.
Make a monthly or one-time gift and support Jewish journalism throughout 5785. The first six months of your monthly gift will be matched for twice the investment in independent Jewish journalism.
— Rukhl Schaechter, Yiddish Editor
Join our mission to tell the Jewish story fully and fairly.
We’re happy to make this story available to republish for free, unless it originated with JTA, Haaretz or another publication (as indicated on the article) and as long as you follow our guidelines. You must credit the Forward, retain our pixel and preserve our canonical link in Google search. See our full guidelines for more information, and this guide for detail about canonical URLs.
To republish, copy the HTML by clicking on the yellow button to the right; it includes our tracking pixel, all paragraph styles and hyperlinks, the author byline and credit to the Forward. It does not include images; to avoid copyright violations, you must add them manually, following our guidelines. Please email us at editorial@forward.com, subject line “republish,” with any questions or to let us know what stories you’re picking up.
AUDIO: The deer and the lion in Jewish mythology
Copied to clipboard
Copied to clipboard
We don't support Internet Explorer
Please use Chrome, Safari, Firefox, or Edge to view this site.