Issachar Ber Ryback, “The Big Synagogue”, 1917 Photo by Wikimedia Commons

לייענענדיק לעצטנס דעם פֿאָרווערטס־אַרטיקל וועגן דעם קינסטלער ישׂשׂכר־בער ריבאַק בין איך פֿאַרכאַפּט געוואָרן פֿון זײַן מאָלערײַ, „די אַלטע שיל‟ (1917).

אױפֿן ערשטן בליק איז דער קאָנטראַסט צװישן העל און טונקל מערקװערדיק: די שטאַרקע װײַסע געשטאַלטן פֿון די כמאַרעס זײַנען דראַמאַטיש אַנטקעגנגעשטעלט קעגן די גראָע טײלן פֿונעם הימל, און באַזונדערש קעגן דער טונקל־ברױנער (כּמעט שװאַרצער) מאַסע פֿון דער שיל. עס איז נישטאָ קײן שטורעם, אָבער מען באַקומט דעם רושם פֿון אַ מעכטיקן בליץ װאָס באַלײַכט די סצענע. די שטימונג איז פֿינצטער – עלעהײ אַ קאַטאַסטראָפֿע אַנטװיקלט זיך.

מיר װײסן אַז די שיל איז אַ הילצערנע, און דאָס האָלץ רופֿט אַרױס די אומבאַשיצטע מענטשישע הױט. פּונקט װי הױט קען דאָס האָלץ גרינג באַשעדיקט װערן, בפֿרט פֿון דער בליץ־שׂרפֿה װאָס מען דערפֿילט, כאָטש מע זעט אים נישט. עס דאַכט זיך אַז די שיל אַלײן דערשפּירט דעם קומעדיקן חורבן: זי זעט אױס אױפֿגעציטערט, ווי זי וואָלט פֿאַרדרײט דעם קאָפּ פֿונעם צעשמעטערטן הימל װאָס סטראַשעט זי מיט שערבלעך װי מעסערס. און די שיל איז װי אַ קאָפּ: די צװײ פֿענצטער װאָס קוקן לינקס זײַנען לײדיקע אױגן, און די פֿיר אַרקעס פֿונעם גאַניק זײַנען צײנער װאָס מאַכן גרימאַסן. די ערד רעכטס הײבט זיך אױף, עלעהײ זי װיל אױפֿעסן די שיל. אַלץ איז װינקלדיק, צעשטערט, אָנגעשטרענגט. אַזױ איז טאַקע געװען דאָס ייִדישע לעבן אין אוקראַיִנע אין 1917, צװישן מלחמה, פּאָגראָמען און סאָציאַלן אױפֿברױז.

Yiddish Brief

A bissel of all things Yiddish: music, cooking, books and more.

Terms(Required)

I agree to the Forward's Terms of Service and Privacy Policy

Email(Required)

A message from our Publisher & CEO Rachel Fishman Feddersen

I hope you appreciated this article. Before you go, I’d like to ask you to please support the Forward’s award-winning, nonprofit journalism during this critical time.

This year, we have stood together in strength and sorrow. Our Forward team has worked around the clock to help you find clarity amid the chaos.

At a time when other newsrooms are closing or cutting back, the Forward has removed its paywall and invested additional resources to report on the ground from Israel and around the U.S. on the impact of the war, rising antisemitism and polarized discourse.

Readers like you make it all possible. Support our work by becoming a Forward Member and connect with our journalism and your community.

—  Rachel Fishman Feddersen, Publisher and CEO

Join our mission to tell the Jewish story fully and fairly.

$36 $500

$120 $180 Other amount