ווער זענען די הײַיאָריקע געווינער פֿונעם ישׂראלדיקן דערציילונג־קאָנקורס?Who are this year’s winners of the Israeli Yiddish story contest?
די דרײַ פּריזן ווערן אויסגעטיילט פֿון דער נאַציאָנאַלער אינסטאַנץ פֿאַר ייִדישער קולטור אין ישׂראל.
Image by Wikimedia Commons
די נאַציאָנאַלע אינסטאַנץ פֿאַר ייִדיש אין ישׂראל האָט געמאָלדן די געווינער פֿון איר יערלעכן ייִדישן דערציילונג־קאָנקורס.
אלי שאַרפֿשטיין האָט געוווּנען אויפֿן ערשטן אָרט מיט זײַן דערציילונג, „דאָס גרויסע געווינס‟; שלמה לערמאַן — אויפֿן צווייטן אָרט מיט דער מעשׂה, „צוויי נסים‟, און פּועה פּרי (אַרויסגערעדט „פּערי‟) אויפֿן דריטן אָרט פֿאַר איר דערציילונג, „מעסערלעך‟.
אָנהייבנדיק פֿונעם 18טן פֿעברואַר, וועלן מיר יעדן טאָג אַרויסלאָזן איינע פֿון די דערציילונגען. דערווײַל קענט איר שוין לייענען שאַרפֿשטיינס מעשׂה דאָ.
אלי שאַרפֿשטיין איז געבוירן געוואָרן אין ווילנע אין 1950 בײַ אַ משפּחה פֿון ייִדישע אַקטיאָרן. זײַן טאַטע, אַ געבוירענער אינעם ליטווישן שטעטל אוטיאַן, האָט נאָך דער מלחמה פֿאַרענדיקט די טעאַטראַלע סטודיאָ פֿון שלמה מיכאלס. די מאַמע איז געבוירן געוואָרן אין מאָסקווע בײַ עלטערן וואָס זענען אַנטלאָפֿן פֿון די פּאָגראָמען אין אוקראַיִנע.
אין 1956 איז געגרינדעט געוואָרן אין ווילנע די ייִדישע פֿאָלקלאָר־באַנדע, וואָס איז באַשטאַנען פֿון אַ טעאַטער, כאָר, טאַנצטרופּע און אַ מאַנדאָלין־אָרקעסטער. זײַנע עלטערן זײַנען געװען צװישן די גרינדערס פֿון דער געזעלשאַפֿט און זענען אין גיכן גאוואָרן די הויפּט־אַקטיאָרן פֿונעם ייִדישן פֿאָלקס־טעאַטער.
אין 1971 האָט ער מיט זײַן משפּחה עולה געווען קיין ישׂראל. אין 1973 האָט ער חתונה געהאַט, און ער און זײַן פֿרוי פּאָלינאַ האָבן דערצויגן פֿיר קינדער. געאַרבעט האָט ער בײַ קאָמפּיוטערײַ. שוין 40 יאָר וווינט ער אינעם קיבוץ „מעגן מיכאל‟ און ער האָט הײַנט אַכט אייניקלעך.
אין יאָר 2014 האָט ער אָנגעהויבן שאַפֿן ווידעאָ־קליפּן, ווי זײַן טאַטע דערציילט אויף ייִדיש וועגן זײַן לעבן, זינגט לידער פֿון ייִדישן טעאַטער און לייענט פֿאָר ווערק פֿון שלום־עליכם, י. ל. פּרץ, קאַדיע מאָלאָדאָווסקי, יוסף קערלער און אַנדערע. אלי שאַרפֿשטיין פֿירט אויך אָן מיט אַ ייִדישער שמועס־גרופּע.
שלמה לערמאַן איז געבוירן געוואָרן אין טאַמבאָוו, רוסלאַנד אין 1941 בײַ פּוילישע עלטערן, און אין דער היים האָט מען גערעדט יידיש. אין 1948 האָט די משפּחה עמיגרירט קיין אַרגענטינע וווּ ער האָט זיך געלערנט אין נאַציאָנאַלע און העברעיִשע פֿאָלקסשולן און שפּעטער אין דעם לערער-סעמינאַר פֿון דער בוענאָס אײַרעסער קהילה.
ער איז געווען אַקטיוו אין עטלעכע ציוניסטישע אָרגאַניזאַציעס און מיטגעאַרבעט אין אַ ייִדיש-העברעיִשן זשורנאַל „לבטים‟. אין 1962 האָט ער עולה געווען קיין ישׂראל, זיך פֿאַרשריבן אינעם טכניון אין חיפֿה און געוואָרן אַן אינזשעניר. אַ סך יאָרן האָט ער געאַרבעט אינעם געזונט־מיניסטעריום.
אין 2000 האָט ער איבערגעזעצט פֿון פֿראַנצייזיש אויף ייִדיש סענט עקזיפּעריס „דער קליינער פּרינץ‟ און זינט דעמאָלט אויך אַנדערע ביכער; צווישן זיי — דאָס שפּאַנישע „באָוואָ ד’אַנטאָנאַ‟; „מעשׂיות פֿון די ברידער גרים‟ פֿון דײַטש; „דערציילונגען פֿון דויד אומרו‟ פֿון העברעיִש, און אַנדערע.
הײַנט וווינט לערמאַן אין ירושלים.
פּועה פּרי איז געבוירן געוואָרן אין דער שטאָט מאַגניטאַגאַרסק, אין די אוראַל־בערג, רוסלאַנד, און איר משפּחה האָט נאָך דער צווייטער וועלט־מלחמה עולה געווען קיין ישׂראל .
די באָבע האָט געוווינט בײַ זיי און אין שטוב און מען האָט גערעדט ייִדיש. צו נײַן יאָר האָט זי זיך אַליין אויסגעלערנט לייענען ייִדיש און יעדן טאָג האָט זי געלייענט די ישׂראלדיקע צײַטונג „לעצטע נײַעס‟.
פּרי האָט באַקומען אַ באַקאַלאַראַט אין סאָציאָלאָגיע און אַ מאַגיסטער אין סאָציאַלער אַרבעט. יאָרן לאַנג האָט זי געאַרבעט אויפֿן געביט פֿון קינדער־אַדאָפּטירונג און האָט אָנגעשריבן אַ בוך, „משולש האימוץ – הסיפור האמיתי‟ („די דרײַעקיקע אַדאָפּטירונג- די אמתע מעשׂה‟.
הײַנט פֿירט זי, אין איינעם מיט עטלעכע חבֿרים, אַ גרופּע, „מאַמע לשון‟, וווּ מע קומט זיך צונויף צו רעדן, זינגען און לייענען פֿון דער קלאַסישער ייִדישער ליטעראַטור.
A message from our CEO & publisher Rachel Fishman Feddersen
I hope you appreciated this article. Before you go, I’d like to ask you to please support the Forward’s award-winning, nonprofit journalism during this critical time.
At a time when other newsrooms are closing or cutting back, the Forward has removed its paywall and invested additional resources to report on the ground from Israel and around the U.S. on the impact of the war, rising antisemitism and polarized discourse.
Readers like you make it all possible. Support our work by becoming a Forward Member and connect with our journalism and your community.
— Rachel Fishman Feddersen, Publisher and CEO
