לכּבֿוד דער אײַנשווערונג: בײַדענס אָפּקלײַב פֿאַר מלוכה־סעקרעטאַר איז דער אור־אייניקל פֿון אַ ייִדישן שרײַבער (מיט אוידיאָ)In honor of inauguration day: Biden’s pick for Secretary of State is the great־grandson of a Yiddish writer (includes audio)
מאיר בלינקין, אַנטאָני בלינקינס עלטער־זיידע, איז געווען צווישן די איינציקע מאַנצבילן צו שרײַבן אויף ייִדיש וועגן דער פֿרויען־סעקסואַליטעט.
מע קען זיך צוהערן צו אַנדערע אַרטיקלען פֿונעם פֿאָרווערטס פֿאָרגעלייענט דורך שׂרה־רחל שעכטער, ווי אויך אַנדערע פֿאָרווערטס־רעקאָרדירונגען, דורכן קוועטשן דאָ.
ווי איר האָט שוין אפֿשר געלייענט, האָט פּרעזידענט דזשאָו בײַדען אויסגעקליבן דעם ייִדישן דיפּלאָמאַט אַנטאָני בלינקין צו דינען ווי דער קומענדיקער מלוכה־סעקרעטאַר. מע האָט שוין באַשריבן בלינקינס ייִדישע וואָרצלען, אַרײַנגערעכנט ווי אַזוי זײַן באַציִונג מיט זײַן שטיפֿפֿאָטער, אַ ייִד פֿון דער שארית־הפּליטה, ווירקט אויף זײַן צוגאַנג צו פּליטים. מסתּמא האָט איר אָבער ניט געוווּסט, אַז אַנטאָני בלינקינס עלטער־זיידע, מאיר בלינקין, איז געווען אַ ייִדישער שרײַבער.
מאיר בלינקין, וואָס איז געבוירן געוואָרן אין 1879 אין פּרעיאַסלעוו, אוקראַיִנע — דאָס זעלביקע שטעטל פֿון שלום־עליכמס געבורט, האָט געשריבן אונטערן פּסעוודאָנים ב. מאיר. ער האָט פֿאַרענדיקט סײַ אַ תּלמוד־תּורה, סײַ אַ קיִעווער שול פֿאַר סוחרים. לויטן לעקסיקאָן פֿון ייִדישע שרײַבער איז ער געווען אַ מאַסאַזשיסט פֿון פֿאַך אָבער ווי עס זעט אויס האָט ער דאָס מסתּמא געטאָן בעת ער האָט שטודירט מעדיצין.
מאיר בלינקין איז געקומען קיין אַמעריקע אין 1904 — איינער פֿון 105,000 ייִדישע אימיגראַנטן וואָס מע האָט אַרײַנגעלאָזט אין דעם יאָר — און איז געשטאָרבן מיט 11 יאָר שפּעטער צו 36 יאָר. במשך פֿון יענע 11 יאָר האָט ער אָבער פּובליקירט אַ סך ליטעראַרישע ווערק, אַרײַנגערעכנט לידער, דערציילונגען און זשורנאַליסטיק. זײַן ערשטע דערציילונג איז אַרויס אין 1903, אַ יאָר איידער ער האָט פֿאַרלאָזט אוקראַיִנע, און זײַנע אַרטיקלען און סקיצעס זענען דערשינען אין אַ ריי ליטעראַרישע, פּראָגרעסיוו־סאָציאַליסטישע און לינקע ציוניסטישע זשורנאַלן און צײַטונגען, אַרײַנגערעכנט די ”די ייִדישע אַרבעטער־וועלט“ אין שיקאַגע.
אין בלינקינס ליטעראַרישן עזבֿון געפֿינען זיך אַ פּראָזע־פּאָעמע — „ווײַבער“; אַ זאַמלונג דערציילונגען — „דער סוד“; אַ נאָוועלע — „דאָקטאָר מאַכאָווער“; און אַ ראָמאַן — „קאָרטנשפּיל“. אַ זאַמלונג פֿון זײַנע דערציילונגען איבערגעזעצטע אויף ענגליש דורך מאַקס ראָזענפֿעלד מיט אַ הקדמה פֿון רות ווײַס, איז אַרויס אין 1984.
לויט ווײַס, איז בלינקין געווען אַ לערנייִנגל בײַ אַ סטאָליער און איז שפּעטער געוואָרן אַ מאַסאַזשיסט, פֿאַרדינענדיק גענוג געלט אַריבערצופֿירן זײַן משפּחה קיין ניו־יאָרק. ער האָט געהאַט אַן אייגענעם מאַסאַזש־קאַבינעט אויף איסט־בראָדוויי, אינעם סאַמע האַרץ פֿון דער אַמעריקאַנער ייִדישער ליטעראַרישער וועלט.
אין זײַנע כּתבֿים, האָט ער פֿאַרדאַמט די אָרעמקייט, די רעליגיעזע פֿאַראָרדענונגען און דעם דוחק אין דערציִונג בײַ ייִדן. איינער פֿון די זעלטענע מאַנצבילן צו שרײַבן אין דער ייִדישער ליטעראַטור וועגן דער פֿרויען־סעקסואַליטעט, האָט ער אויך באַשריבן לינקע ליבעס, סעקסועלע גלוסטענישן און די אייביקע לאַנגווײַליקייט פֿון ייִדישע בעל־הביתטעס. ער איז אויך געווען צווישן די זעלטענע שרײַבער פֿון זײַן דור צו שרײַבן וועגן אַבאָרט מיט מיטגעפֿיל.
לויט אַן אַרטיקל פֿונעם זשורנאַליסט און קריטיקער אַבֿרהם דוד שוב, וואָס איז דערשינען אינעם פֿאָרווערטס אין 1965, איז בלינקין געווען דער ערשטער ייִדישער שרײַבער אין אַמעריקע צו שרײַבן וועגן סעקס, הגם דער פֿאָרווערטס האָט דאָס נישט געקענט באַשטעטיקן. שוב שרײַבט אויך אינעם אַרטיקל, אַז בלינקין האָט געהאַט אַ סך צוטרוי צו זיך. ער האָט אָפֿט געטענהט, אַז מע וועט מיט דער צײַט פֿאַרגעסן אין זײַן בן־עיר שלום־עליכמען, אָבער אַז מע וועט זײַנע — בלינקינס — ווערק לאַנגע יאָרן לערנען אין די אוניווערסיטעטן. ניט קיין חידוש, וואָס שוב גיט צו, אַז בלינקין איז געווען אַ קאָשמאַר פֿאַר זײַנע רעדאַקטאָרן.
בלינקין איז געשטאָרבן אין 1915 בײַ אַ יונגן עלטער — צו 36 יאָר — און די פֿאָרווערטס־רעדאַקציע האָט טאַקע באַערט זײַן קורץ לעבן מיט אַ לוויה אויף די טרעפּ פֿונעם פֿאָרווערטס־בנין.
A message from our CEO & publisher Rachel Fishman Feddersen
I hope you appreciated this article. Before you go, I’d like to ask you to please support the Forward’s award-winning, nonprofit journalism during this critical time.
At a time when other newsrooms are closing or cutting back, the Forward has removed its paywall and invested additional resources to report on the ground from Israel and around the U.S. on the impact of the war, rising antisemitism and polarized discourse.
Readers like you make it all possible. Support our work by becoming a Forward Member and connect with our journalism and your community.
— Rachel Fishman Feddersen, Publisher and CEO